Chleb pszenno – żytni na zakwasie
Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
Dla darów nieba… CK Norwid
Pieczenie chleba jest czynnością prostą, a jednocześnie wymagającą wiele staranności, cierpliwości i przede wszystkim czasu. Jeśli chcemy upiec dobry chleb, potrzebujemy sporo czasu, który w obecnej dobie jest dla wielu z nas towarem deficytowym. Chleb powstaje z prostych składników: mąki, wody, soli i drożdży, które są łatwo dostępne. Samo pieczenie chleba można przyrównać do pracy średniowiecznego alchemika, który z prostych składników chce otrzymać złoto. My z naszych składników otrzymamy coś cenniejszego niż złoto – chleb. Przy pieczeniu tego chleba korzystałem z przepisów zawartych w książkach Jeffreya Hamelmana-Chleb. Przepisy te zmodyfikowałem dla swoich potrzeb. Chleb ten jest jednym z najsmaczniejszych chlebów, które wypiekam. Piekę go od dwóch lat, jest to podstawowe pieczywo, jakie je moja rodzina. Gorąco polecam ten przepis, który przy zachowaniu podanych wskazówek okaże się wcale nietrudny. Jest to idealna propozycja na weekend. We wcześniejszych wpisach na moim blogu, podałem przepis na zakwas żytni. I oto jest okazja, abyś go wykorzystał.
Zapraszam do moich innych przepisów na pieczywo oraz na Instagram.
Chleb pszenno – żytni na zakwasie
2
bochenki200
minut40
minutPieczywo, chleb słonecznikowy
Stopień trudności: średni
Szklanka moja ma pojemność 250 ml.
Składniki
810 g maki pszennej chlebowej typ 650 lub 750-5,5 szklanki
90 g maki żytniej razowej typ 2000-3/4 szklanki
640 ml woda-2,5 szklanki
30 g zakwas żytni-2 łyżki
3 g drożdże instant-1/2 paczki 7 gramowej
100 g łuskanego słonecznika-0,6 szklanki
sezam, czarnuszka, mak…do posypania
chleb pszenno – żytni na zakwasie – przepis
- Przygotowanie zaczynu poolish. Zaczyn wymyślony przez polskich piekarzy w XIX w. Proponowałbym, żebyś rozpoczął przygodę z pieczeniem chleba wieczorem w dzień poprzedzający wypiek. Idealnym dniem będzie piątek przed weekendem. Wyjmij z lodówki zakwas, niech przez 30 minut dojdzie do temperatury pokojowej.
Do małej miski włóż 30 g zakwasu żytniego (2 łyżki), wlej 170 g (0,7 szklanki) wody letniej (temperatura nie wyższa niż 30oC) oraz wsyp 140 g mąki pszennej chlebowej typ 650. Wszystkie składniki dokładnie wymieszaj. Powstałe ciasto będzie miało konsystencję gęstszą niż ciasto naleśnikowe. Przykryj naczynie folią spożywczą i odstaw na 12-14 godzin w temperaturze pokojowej. Resztę zakwasu dokarm i schowaj do lodówki. - Przygotowanie ciasta chlebowego. Wsyp do miski 670 g (4,5 szklanki) mąki pszennej chlebowej typ 650, 90 g (3/4 szklanki) mąki żytniej razowej typ 2000. Wymieszaj obie mąki, dodaj cały zaczyn, który zrobiłeś dzień wcześniej i wlej 470 ml (1,9 szklanki) letniej wody. Wszystko wymieszaj szybko,
tylko do połączenia składników. Możesz mieszać łyżką drewnianą lub mikserem.
Przykryj miskę ściereczką i odstaw na 30 minut. Ten etap przygotowania ciasta chlebowego nazywa się fachowo autoliza. - Przygotowanie ziaren słonecznika. Wsyp na suchą patelnię 100 g (0,6 szklanki) słonecznika i upraż na kolor słomkowy. Uważaj, aby nie spalić ziaren, mieszaj od czasu do czasu.
- Mieszanie ciasta chlebowego. Po upływie 30 minut posyp ciasto 1 łyżką soli oraz dodaj 3 g drożdży instant. Mieszaj ciasto łyżką drewnianą lub mikserem, na małych obrotach, przez około 7 minut. Ciasto będzie o średniej konsystencji. Przykryj miskę ściereczką i odstaw.
- Wstępna fermentacja trwa 2,5 godziny. W tym czasie będziesz co 40 minut składał ciasto. Jest to prosta czynność, zobacz tutaj. Na jedno składanie wystarczą 4 ruchy pokazane na filmie. Powtórz te ruchy dwukrotnie. Składanie wzmacnia ciasto i wpływa w zdecydowany sposób na smak upieczonego chleba.
- Przygotuj dwie keksówki o wymiarach 25 x 12 cm (mierzone na górze formy). Wyłóż je papierem do pieczenia.
- Fermentacja końcowa trwa od 2 do 2,5 godziny. Przełóż ciasto do foremek. Możesz to zrobić ręką namoczoną w wodzie. Wyrównaj powierzchnię ciasta w keksówkach. Przykryj keksówki folią aluminiową i odstaw w ciepłe miejsce. Ja wykorzystuję piekarnik z zapaloną żarówką. Sprawdzaj, czy ciasto nie wyrosło, za długie dojrzewanie wpłynie negatywnie na smak i wygląd chleba. Gdy ciasto urośnie do wysokości formy, wyjmij je z piekarnika.
- Przygotowanie do pieczenia. Wstaw na dno piekarnika naczynie z wodą do wytworzenia pary w czasie pieczenia. Para spowoduje, że skórka chleba będzie chrupiąca i miała ładny połysk. Włącz piekarnik na grzanie góra-dół. Ustaw temperaturę na 240oC. Natnij wzdłuż ostrym nożem lub żyletką na głębokość ok. 6-8 milimetrów wierzch ciasta. Możesz oczywiście wymyślić swój wzór. Nacinanie ma na celu spowodowanie by chleb w czasie pieczenia nie pękał w sposób niekontrolowany. Posmaruj za pomocą pędzla letnią wodą wierzch ciasta i posyp swoim ulubionym z ziarnem, może to być sezam, mak, czarnuszka…
- Pieczenie. Ważna uwaga: należy zachować szczególną ostrożność przy otwieraniu piekarnika ze względu na bardzo gorącą parę wodną, która może poparzyć twarz i ręce. Wszystkie czynności należy wykonywać w rękawicach kucharskich. Po nagrzaniu piekarnika do żądanej temperatury otwórz ostrożnie drzwiczki i wstaw na kratkę keksówki. Ja w swoim piekarniku piekę na drugiej półce od dołu. Piecz przez 15 minut w temperaturze 240oC pod parą. Po 15 minutach wyjmij ostrożnie naczynie z gorącą wodą, zmniejsz temperaturę do 220oC i piecz jeszcze przez 25 minut. Kontroluj, czy chleb nie przypieka się za mocno na wierzchu, jeżeli tak to przykryj folią aluminiową.
Po tym czasie wyjmij keksówki z piekarnika, wyjmij chleb z formy. Postukaj zgiętym palcem w dno chleba, jeżeli usłyszysz głuchy dźwięk, będzie to znaczyć, że chleb jest upieczony. Jeżeli dźwięk będzie inny, to trzeba włożyć chleb w papierze do pieczenia na parę minut, by się dopiekł. Zdejmij z upieczonego chleba papier i ostudź na kratce. I w ten sposób upiekłeś swój przepyszny chleb pszenny na zakwasie z ziarnami słonecznika. Przepis ten może być bazą do wypieków chlebów z różnymi ziarnami: siemię, ziarno dyni, żyto… jak również oliwki, żurawina, cebula … Jak widzisz, przy wypieku chleba samej pracy nie ma dużo, większość czasu to czas wyczekiwania. Gorąco zachęcam do spróbowania tego przepisu na chleb pszenny z dodatkiem mąki żytniej razowej, która podnosi walory smakowe.